Het arbeidsmigratiebeleid binnen de Europese Unie en haar lidstaten is meestal gericht op twee conflicterende doelstellingen van het arbeidsmarktbeleid. Het doel is om arbeidsmigranten aan te trekken en te behouden in een situatie van krapte op de arbeidsmarkt en tegelijkertijd de nationale beroepsbevolking te beschermen tegen extra concurrentie op de arbeidsmarkt. Het evenwicht tussen deze twee doelstellingen wordt meestal gevonden in voorrang voor de eigen onderdanen en minder rechten voor arbeidsmigranten. Het is precies dit verband tussen rechten van migranten en de bescherming van de nationale arbeidsmarkt dat centraal staat bij de onderbelichte vraag of en onder welke voorwaarden arbeidsmigranten uit derde landen (d.w.z. niet-EU-landen) van werkgever kunnen wisselen om zo weg te komen van werk van lage kwaliteit of uitbuitend werk, of vanwege loopbaan perspectieven. Voortbouwend op wetenschappelijke discussies over afhankelijkheid van de werkgever en bureaucratische complexiteit als algemene oorzaken van kwetsbaarheid van arbeidsmigranten, en op internationale en Europese wetgeving over de rechten van migrerende werknemers, presenteren wij in dit artikel drie beleidsvarianten van het recht om van werkgever te veranderen die momenteel van kracht zijn in de Europese context. Daarmee vullen we een leemte op in de literatuur over arbeidsmigratie, arbeidsmarktregulering en de rechten van arbeidsmigranten. Ter illustratie van de gemengde ambities van de EU-instellingen om de kwetsbaarheid van arbeidsmigranten te verminderen, bespreken we kritisch de Europese onderhandelingen over de herschikking van de Europese richtlijn 2011/98 betreffende de gecombineerde vergunning voor verblijf en arbeid (gvva, ook wel bekend als de Single Permit). In die onderhandelingen stond het recht om van werkgever te veranderen centraal.

Jaar van uitgave:

2024

Publicatie:

Frontiers in Sociology

Auteurs:

Tesseltje de Lange
Mariella Falkenhain

Onderzoeksproject:

Arbeidsmigratie: kansen en knelpunten voor het oplossen van de krapte op de arbeidsmarkt